Page 27 - SİNCAN TARİH VE KÜLTÜR ATLASI

Beyobası Formasyonu

Beyobası Formasyonu’nun tip yeri, Beyobası Mahallesi’nin kuzeyba-
tısıdır. Birim, tabandan tavana, kum taşı, çakıl taşı, çakıllı kireç taşı ile
kumlu marnlardan oluşmaktadır. Sarı renginden ötürü uzaktan kolaylık-
la tanınabilir. Çakıl taşları mercek şeklindedir. Çakılların çoğunluğu daha
altta bulunan “ofiyolitli melanj”dan türemiştir. Kum taşları, kalınlığı 30
cm’ye kadar ulaşabilen bantlardan oluşur. Bol fosil içerir. Kırıntıların ço-
ğunluğunu, köşeli kuars taneleri oluşturur. İçlerinde bol bitki parçası bu-
lunur. Çimento kireçtir.

Birim içinde, birkaç adet, çok ince kömür merceği vardır. Biyojenik iz-
ler boldur. Çeşitli foraminiferler yanında, bol miktarda Cyclolites ve Hip-
purites’ler gözlenmiştir. Formasyon bol fosillidir. Litolojisi ve fosil içeriği-
ne göre birimin, sığ ve denizel bir ortamda çökeldiği söylenebilir. 4

Alcı Formasyonu

Alcı Formasyonu, tabanda okside olmuş (Fe-Mn sıvamalı hardground
yüzeyi) Mestrihtiyen resifal Kapıkaya Kireç taşı yüzeyi ile başlamakta,
üste doğru karasal moloz akıntısı, çakıl taşı-kum taşı, siltli şeyl ve gölsel
kireç taşı ardalanmasına geçmektedir. En üstte ise Pliyosen yaşlı gevşek
karasal kırıntılılardan bahsedilmektedir. Altta kum taşları ile başlayan,
üste doğru volkaniklastiklere geçiş gösteren formasyonda kum taşları
içerisinde piroksen ve biyotit mineralleri görülmüştür. Bu veriler birimin
volkan kaynaklı olduğunu düşündürmektedir. Arada marnlı seviyeler
gözlenmiştir. Kum taşının bozunma rengi kahverengiden kızıl tonlarına
kadar görülmektedir. Dayanıklılığı düşük olan, yer yer tabakalanma gös-
teren birimde tabakaların yanal devamlılığı gözlenmemiştir. Yaklaşık 70
m kalınlığındadır. Volkan bombaları ve lapillilerin düzensiz çimentolan-
ması ile meydana gelen kayaç tipi olan aglomera gözlenmiştir. Şekilsiz,
yuvarlaklaşmamış ve birbirlerine sıcaklık sebebiyle kaynamış iri parça-
5
lardan oluşmuştur. Alcı Formasyonu yaklaşık 750 m kalınlığındadır.
*
K. Nebert, 1958 tarihli makalesinde Ayaş Dağları Kayı-Bucuk linyit böl-
gelerinde ters faylar ve kıvrılmalar meydana getiren hareketleri Vallakie-
ne bağlamıştır. Bu hareketleri yaşlandırmak için Nebert, Üst Miosene ait
bulunması muhtemel olan linyit damarlarından mukayese yoluyla fay-
dalanmıştır. Ona göre “Linyitli göl serisi Üst Miosen-Alt Pliosen disloke bir
akarsu serisi orta Üst Pliosen yaştadır. Ona nazaran bu serilerin faylan-
ması ve hafifçe kıvrılması, Vallakien safhasına ait olmalıdır.” 6

11