Page 171 - SİNCAN TARİH VE KÜLTÜR ATLASI
P. 171

Hiç toprağı bulunmayan evli şahıslardan vergi alınması bu kaydı doğ-
                  rular. Müslüman olan bir gayrimüslim ise eskiden ödediği ispenç yerine
                  bennâk resmi ödemekle yükümlü tutulurdu. Bennâk kayıtlı raiyyet toprağa
                  sahip olması halinde hem bennâk resmini hem de toprağın ve yetiştirdiği
                  mahsulün öşürünü ödemekle mükellefti.

                       Elindeki toprak miktarı bütün çift (60 dönüm) veya yarım çift (30 dö-
                  nüm) olursa bir sonraki tahrire kadar bennâk resmini toprağa ait vergilerle
                  birlikte vermeye devam ederdi. Tahrir yapılıp toprak kendi üzerine kayde-
                  dilirse o vakit bennâk resmi ödemekten kurtulur, çift veya nîm çift resmini,
                  yetiştirdiği mahsulün öşürünü verirdi.

                      Toprağı olmayan konar göçer yörüklerin evli olanları da bennâk/ben-
                  lâk kaydı ile belirtilir, bunlardan da takdir edildiği miktarda bennâk resmi
                  alınırdı. Öte yandan herhangi bir afet sebebiyle çiftini bırakmak zorunda
                  kalan raiyyetin yeri sipahi tarafından bir başkasına verildiğinde ondan
                  sadece bennâk resmi istenirdi. Fâtih kanununa göre caba benlâk 6, ekinlü
                  bennak 9 akçe öderdi.  90

                      Mud/Müd: Osmanlı’da tahıl ölçü birimidir. Mud/müd her bölgede fark-
                  lıdır. En çok kullanılanları İstanbul, Bursa, Konya, Karaman ve Diyarbakır
                  müdleridir. Devlet müdü olarak kabul edilen İstanbul müdü çok yaygın
                  olup 20 kileye denk düşüyordu. Bir müd buğday olarak yaklaşık 514 kg,
                  arpa ise 445 kg’dır. Osmanlı kanunnameleri genel olarak incelendiğinde
                  tahıl ölçümünde Bursa müdü temel alınmıştır. Bursa müdü yaklaşık 87
                                91
                  kg’ma eşittir.

                      Saraycık Köyü

                      Kasaba’ya bağlı Saraycuk [Saraycık] köyü, sipahi Süle oğlu Kasım’ın
                  timârı olup beş vergi hanesi kayıtlıdır.
                      Karye-i Saraycuk; timâr-ı Kasım veled-i Süle. Hüdâvendigâr zamanın-
                      da kaynı Murad yirmiş. Bir hâssa çayırı vardır: 20 [akçe], hınta (buğ-
                      day): 18 mud 4 kile, şa’îr (arpa): 10 mud (MAD.d.9, vr. 64).

                      Defter kaydında Saraycık köyünün yıllık vergi miktarı belirtilmemiştir.

                      Kepür/Kepüz Köyü

                      Kepir Gölü yakınında bulunan Kepür köyü, Sunkur oğlu Musa’nın
                  timârıdır. Kepir köyü günümüzde mevcut değildir.
                      Karye-i Kepür; timâr-ı Musa veled-i Sunkur. Hüdâvendigâr zamanında
                      Mükerrem oğlı İlyas yirmiş. Bir hâssa çiftliği vardır. On mu’attal çiftliği
                      vardır. Hınta: 10 mud, şa’îr: 10 mud, an kovan: 50, resm-i ‘arûsî: 30, resm-i
                      ganem: 50, mahsûl: 930 [akçe]. Bir cebelû [eşdire] (MAD.d.9, vr. 50).


                                                                                                   155
   166   167   168   169   170   171   172   173   174   175   176