Page 171 - SİNCAN TARİH VE KÜLTÜR ATLASI

Hiç toprağı bulunmayan evli şahıslardan vergi alınması bu kaydı doğ-
rular. Müslüman olan bir gayrimüslim ise eskiden ödediği ispenç yerine
bennâk resmi ödemekle yükümlü tutulurdu. Bennâk kayıtlı raiyyet toprağa
sahip olması halinde hem bennâk resmini hem de toprağın ve yetiştirdiği
mahsulün öşürünü ödemekle mükellefti.

Elindeki toprak miktarı bütün çift (60 dönüm) veya yarım çift (30 dö-
nüm) olursa bir sonraki tahrire kadar bennâk resmini toprağa ait vergilerle
birlikte vermeye devam ederdi. Tahrir yapılıp toprak kendi üzerine kayde-
dilirse o vakit bennâk resmi ödemekten kurtulur, çift veya nîm çift resmini,
yetiştirdiği mahsulün öşürünü verirdi.

Toprağı olmayan konar göçer yörüklerin evli olanları da bennâk/ben-
lâk kaydı ile belirtilir, bunlardan da takdir edildiği miktarda bennâk resmi
alınırdı. Öte yandan herhangi bir afet sebebiyle çiftini bırakmak zorunda
kalan raiyyetin yeri sipahi tarafından bir başkasına verildiğinde ondan
sadece bennâk resmi istenirdi. Fâtih kanununa göre caba benlâk 6, ekinlü
bennak 9 akçe öderdi. 90

Mud/Müd: Osmanlı’da tahıl ölçü birimidir. Mud/müd her bölgede fark-
lıdır. En çok kullanılanları İstanbul, Bursa, Konya, Karaman ve Diyarbakır
müdleridir. Devlet müdü olarak kabul edilen İstanbul müdü çok yaygın
olup 20 kileye denk düşüyordu. Bir müd buğday olarak yaklaşık 514 kg,
arpa ise 445 kg’dır. Osmanlı kanunnameleri genel olarak incelendiğinde
tahıl ölçümünde Bursa müdü temel alınmıştır. Bursa müdü yaklaşık 87
91
kg’ma eşittir.

Saraycık Köyü

Kasaba’ya bağlı Saraycuk [Saraycık] köyü, sipahi Süle oğlu Kasım’ın
timârı olup beş vergi hanesi kayıtlıdır.
Karye-i Saraycuk; timâr-ı Kasım veled-i Süle. Hüdâvendigâr zamanın-
da kaynı Murad yirmiş. Bir hâssa çayırı vardır: 20 [akçe], hınta (buğ-
day): 18 mud 4 kile, şa’îr (arpa): 10 mud (MAD.d.9, vr. 64).

Defter kaydında Saraycık köyünün yıllık vergi miktarı belirtilmemiştir.

Kepür/Kepüz Köyü

Kepir Gölü yakınında bulunan Kepür köyü, Sunkur oğlu Musa’nın
timârıdır. Kepir köyü günümüzde mevcut değildir.
Karye-i Kepür; timâr-ı Musa veled-i Sunkur. Hüdâvendigâr zamanında
Mükerrem oğlı İlyas yirmiş. Bir hâssa çiftliği vardır. On mu’attal çiftliği
vardır. Hınta: 10 mud, şa’îr: 10 mud, an kovan: 50, resm-i ‘arûsî: 30, resm-i
ganem: 50, mahsûl: 930 [akçe]. Bir cebelû [eşdire] (MAD.d.9, vr. 50).

155