Page 159 - SİNCAN TARİH VE KÜLTÜR ATLASI
P. 159
Beylerbeyi, Osmanlı taşra teşkilatında en büyük idari birim olan “eya-
let”in askerî ve idari amiri olup kaynaklarda beylerbeyi, “mîr-i miran”,
“emirü’l-ümerâ” ve “vali” adlarıyla zikredilir. Beylerbeyi Osmanlılarda ön-
celeri “geniş askerî yetkilere sahip kumandan” anlamında kullanılırken
yeni fetihlerden hemen sonra kurulan eyaletlerin askerî ve idari amirine
beylerbeyi denir. Daha sonraki yıllarda, yeni fetihler ve ilhak edilen top-
raklarla Osmanlı ülkesinin genişlemesiyle beylerbeyiliklerin (eyalet) sa-
yısı da hızla artar.
Yıldırım Bayezid, Avrupa Haçlı ittifakına karşı Niğbolu Seferi’ne çıkın-
ca eniştesi Karamaoğlu Alaeddin Bey de bunu fırsat bilerek Ankara’yı işgal
etmiş, Anadolu Beylerbeyi Timurtaş Paşa’yı esir almış ve şehri yağmala-
mıştır. Yıldırım’ın Niğbolu Zaferi’ni kazandığını duyan Karamanoğlu tela-
şa düşer ve Timurtaş Paşa’yı serbest bırakır. Ayrıca Sultan Bâyezid Han’a
takdim edilmek üzere zengin hediyeler hazırlar ve Timurtaş Paşa’dan,
kendisinin Yıldırım Han tarafından affedilmesi için ricacı olmasını ister.
Yıldırım Han, Rumeli’den Bursa’ya döner ve büyük bir ordu ile Konya üze-
rine yürür. Konya Ovası’nda iki gün süren muharebeden sonra Alaaddin
Bey, Konya Kalesi’ne sığınır. Çetin bir mücadeleden sonra kaleden kaçma-
ya çalışan Karamanoğlu atından düşer ve Osmanlı askerleri tarafından
yakalanarak Bâyezid Han’ın huzuruna getirilir. Sultan, eniştesine ‘‘Niçin
itaat etmiyorsun?’’ deyince Alaeddin Bey: “Niçin sana itaat edeyim, ben
de senin gibi bir hükümdarım.” der. Bunun üzerine Yıldırım Bâyezid, hid-
detlenir ve onun öldürülmesini emreder. 81
Ankara Muharebesi
Yıldırım Bayezid ile Timur Han arasında Ankara yakınlarında ve Çu-
buk Ovası’nda 28 Temmuz 1402’de meydana gelen Ankara Muharebesi
Türk tarihinde, iki müslüman devlet arasında yapılan en büyük savaşlar-
dan biridir. Osmanlı ordusunun ağır yenilgisi sonrası, Anadolu’da uzun
mücadeleler sonunda kurulan Türk birliği bozulmuştur. Ayrıca devletin
fütuhat hareketi ve bu arada İstanbul’un fethi yarım yüzyıla yakın bir
süre aksamıştır. Muharebeden sonra Osmanlı’ya tabi Anadolu beylikleri
yeniden canIanmış, Timur orduları tarafından şehirler yağmalanmış ve
Osmanlıların kurduğu düzen bozulmuştur. Osmanlı şehzadeleri arasında
başlayan taht mücadeleleri pek çok yerin elden çıkmasına ve kardeş kanı
dökülmesine sebep olmuştur.
Ankara Muharebesi sonucunda, Ankara şehir merkezi ve civar köyler,
Müslüman-Türk iki ordunun çatışması neticesinde telafisi zaman ala-
cak zararlar görmüştür. Şehir merkezi Timur’un ordusu tarafından yağ-
malanmış, kale kısmen tahrip edilmiştir. Timur Han, muharebe sonrası
Ankara’da sekiz gün kalır. Çubuk Çayı’nın mecrası değiştirilir, içme suları
143