Page 164 - SİNCAN TARİH VE KÜLTÜR ATLASI

sahife eksiktir. Defterde Ankara Sancağı’nın ilk tahrirlerinin Orhan Bey dö-
neminde yapıldığını düşündüren vakıf kayıtları bulunmaktadır (Ayaş Ahî
Bâyezid Çiftliği Vakfı). Ankara Sancağı, Sultan Murad Hüdavendigâr döne-
minde Timurtaş Paşa marifetiyle tafsilatlı bir tahrire tabi tutulmuş, Fatih
dönemi tahririndeki çeşitli kayıtlarda Timurtaş Paşa’nın tahririne atıflar
yapılmaktadır.

1463 yılı Ankara Sancağı Mufassal Tahrir Defteri’nin baş tarafı eksik
olup 237 sahifedir. Bu deftere göre Ankara Sancağı, Nefs-i Ankara, Ayaş,
Bacı (Bacı Vilâyeti), Binâri İli, Çubuk, Karacadağ, Kasaba, Mürted/Murtad
Ova, Mudrıb/Muzrıb, Şorva/Şorba, Uruş, Yaban Ovası idari birimleri, bu
idari birimlere tabi yüzlerce köy ve mezradan meydana gelmektedir. Ayrı-
ca Ankara Yörük kabileleri mevcuttur.

Ankara Sancağı’na ait nahiye/kazâlar, bunlara tabi köy ve mezralar,
tüm bu ünitelerde tarımsal faaliyette bulunan ve vergi mükellefi olan
reaya (köylü), gelir kaynakları, toplanan vergiler ve miktarlar ile timâr
sahibi kişiler köken ve kimlikleriyle ayrıntılı bir biçimde bu deftere kay-
dedilmiştir. Fatih döneminde Ankara Sancağı’nın hem üretim-vergi hem
de yönetim yapısı ve organizasyonu tüm teferruatıyla bu defterde orta-
ya konmuştur. Ayrıca sancak bünyesinde bulunan vakıflar ve müsellem
teşkilatı gibi sosyal, ekonomik, askerî ve idari bakımdan oldukça önemli
kurum ve yapıları da kapsamaktadır.

Nefs-i Ankara (Merkez)

Ankara Kalesi içinde ve dışında bulunan mahalleler.

Kasaba
Hatip Ovası ile Karyağdı, Elma Dağı, İdris ve Dikmen dağlarının Hatip
ve Balaban ovalarına bakan yamaçları, Balaban Ovası ve Kızılırmak neh-
rinin batı kısmını içine alan idari bir birimdir. Günümüzde Yenimahalle,
Sincan, Etimesgut, Keçiören, Altındağ, Mamak, Çankaya, Gölbaşı, Balâ, El-
madağ ilçeleri ve bağlı köyleri ile Kırıkkale ilinin batısında bulunan köy-
leri içine almaktadır.

Çukurcak

Kasaba’ya tabi Çukurcak idari bölgesi, Elma Dağı yamaçları ve Hatip
Çayı Vadisi’nde bulunan yerleşmelerdir.

Karacadağ

Kasaba’ya tabi Karacadağ, Haymana Ovası’nın doğu kısmı, Karacadağ
ve Sulakiye Gölü civarı. Günümüzde Haymana, Gölbaşı ve Balâ ilçelerine
bağlı köyler ile Konya ili Kulu ilçesine bağlı bazı köyler Karacadağ’a bağlıdır.
148