Page 468 - SİNCAN TARİH VE KÜLTÜR ATLASI

1. MİLLÎ MÜCADELE YILLARI

Millî Mücadele yıllarında Sincan ve çevre köyler, Ankara’nın merkez na-
hiyelerinden olan Zîr’e bağlıdır. Bu sebeple Millî Mücadele yıllarında yaşa-
nan önemli olayları bu çalışmamızda özet olarak sunuyoruz.

I. Dünya Savaşı sonunda Osmanlı Devleti ile İtilâf devletleri arasında
Limni adasının Mondros Limanı’ndaki Agamemnon zırhlısında dört gün
süren müzakerelerden sonra 30 Ekim 1918’de Mondros Mütarekesi imza-
lanmıştır. Bu mütareke Osmanlı Devleti’nin altı asırlık tarihinin sonuna
gelindiğinin habercisi olmuştur. Türklerin Anadolu’daki varlığını kaldıra-
cak maddeler içeren bu mütareke sonrası “Çanakkale Geçilmez” destanını
yazan şehit ve gazilerimizin geçirmediği düşman gemilerinin boğazlardan
geçişine izin verilir. 13 Kasım 1918’de büyük bir düşman donanması Dol-
mabahçe önlerinde demir atar ve İstanbul fiili olarak işgal edilir. İngiliz ve
Fransızlar, Güneydoğu Anadolu’yu ve Çukurova’yı ele geçirirken İtalyanlar
Antalya’ya girmiştir. Mütareke hükümlerini istedikleri şekilde yorumlayan
müttefiklerden yardım ve destek alan gayrimüslimler de Müslümanlara
saldırmaya başlar. İngilizler halkın direnişi karşısında Maraş, Urfa ve An-
tep’i Fransızlar’a devreder. İngilizler, Kars’ı Ermeniler’e ve Ardahan’ı Gürcü-
ler’e verir. Bu durum Anadolu’da millî galeyanı arttırdı.

İngiliz ve Fransız askerleri Ankara’da

Mondros Mütarekesi’nden sonra gizli emellerini gerçekleştirmek, sözde
Ermenilerin haklarını korumak ve asayişi temin etmek amacıyla İngiliz ve
Fransız askerlerinden oluşan birliklerin Ankara’ya gönderilmesine başla-
nır. 1918 yılının Aralık ayında İstanbul’dan trenle gelen iki bölük İngiliz as-
keri Ankara tren istasyonunu işgal eder. Gelen bir bölük İskoçyalı asker de
iri atlarıyla Ankara’da bir gözdağı yürüyüşü yaparak Cebeci’de Demirlibah-
çe yakınında konaklar. İngiliz birliğinin komutanı Yüzbaşı Withall, İzmir’de
uzun yıllar ticaret yapan ve “Vitali” diye tanınan bir aileye mensup olup,
çok güzel Türkçe bilir. İngiliz Yüzbaşı Withall, tren istasyonundaki direksi-
yon binasına karargâhını kurar. İngiliz kuvvetleri şehirde bulunan “İttihat
ve Terakki Klübü” (Birinci Meclis binası) ve “Millet Bahçesi” içinde bulunan
sinema salonu binalarına yerleşir.

İngiliz birliklerinin geldiği sırada Ankara’da çok az sayıda bir Türk birliği
bulunmaktadır. Mevcut Türk birliğininin sayısını artırmak için çalışmalar
452