Page 567 - SİNCAN TARİH VE KÜLTÜR ATLASI

HASAN FAKİH

XIV. yüzyılda Sincan ilçesi İlyakut köyünde yaşamış bilginlerdendir.
Yıldırım Bâyezid’in oğlu Süleyman Paşa (Candaroğlu Sülayman Paşa da
olabilir), Hasan Fakih’in İlyakut köyünde elinde tuttuğu arazi ve bağı vakf
etmiştir. Hasan Fakih’in vefatından sonra bu arazilere evlatları tasarruf
etmiştir. Fatih döneminde bu arazilere Hasan Fakih evladından Mehmed
Fakih ve Kasım Fakih tasarruf etmektedir (MAD.d.9, vr. 85-86). Daha sonra
Kasım Fakih’in oğlu ve müderris olan İbrahim Fakih ve kardeşi Edhem ile
İbrahim Fakih’in oğlu Kasım ve Ahmed mutasarrıf olmuşlardır. 1571 yılın-
da İbrahim Fakih’in kızı Abide Hatun tasarruf etmektedir (BOA.TT.d.558,
vr. 113). İlyakut Camii’nde bulunan mermer mezar şahidesi parçasında
“intakalet el-merhûme Selçuk binti Seyyid Celâl” yazılıdır. Bu ibareye göre
Seyyid Celal kızı Selçuk Hatun’un mezar şahidesidir. İlyakut Camii’nin
mimarisi, alçı mihrâbı ve tavan süslemeleri Ankara il coğrafyasında bu-
lunan nadide yapılardan biridir. Vakıf kayıtlarından İlyakut köyünün XIV.
yüzyılda önemli bir irfan ve ilim merkezi olduğu anlaşılmaktadır.

AHÎ MAHMÛD

Siincan ilçesi Akçaören (Akçavirân) köyünde zâviye kuran ahî büyük-
lerindendir. XIV. yüzyılda Akçaören köyünde yaşayan Ahî Mahmud, bu-
rada bir zâviye kurmuş ve kendi mülkü olan bir çiftlik yeri zâviyesinin
giderleri için vakf etmiştir. Vefatından sonra evlatlarından Ahî Selman ve
Carullah Fakih ve Kasım bu zâviyede zâviyedâr olup gelene-gidene hizmet
ederlermiş. Daha sonra Ahî Mahmud soyundan gelen kişiler bu zâviyede
görev almış ve çiftliğe mutasarrıf olmuşlardır. 1571 yılında Ahi Mahmud
evladından Kasım’ın tasarrufundadır ve yıllık geliri 200 akçedir. Ayrıca
köyde cami mevcut olup Sinan Doğrak kendi mülkü olan bir mezrayı cami
imamına vakf etmiştir. Mezranın yıllık geliri 200 akçedir.

KAYI MURAT

Sincan ilçesi Kayı köyüne adını veren kişidir. 1463 tarihli Ankara San-
cağı Mufassal Tahrir Defteri’nde Kayı köyü, Sultan I. Murad zamanında
Ankara Kalesi’nde duran (Dizdar veya hisar eri) Kayı Murad’ın yeriymiş.
Daha sonra Çelebi Mehmed’in başveziri Bayezıd Paşa’nın oğlu İsa Bey
tarafından Kayı Murad’dan satın alınmış. İsa Bey’de Kayı köyünün yıllık
vergi gelirini 1436 yılında Bursa’da yaptırdığı medresesi ve zaviyesinin
(tekkesinin) giderlerini karşılamak için vakfetmiştir.

ŞEYHLER KÖYÜ

Günümüzde yerini tespit edemediğimiz ve Kayı köyüne tabi Şeyhler
köyü Fatih dönemi tahririnde kaydedilmiştir. Köyün yıllık geliri İsa Bey
tarafından Bursa’da yaptırdığı medrese ve zaviyeye vakfedilmiştir. Köyde
İdris Şeyh ve Şeyh Resül’ün yaşadığı kayıtlıdır.
551