Page 118 - SİNCAN TARİH VE KÜLTÜR ATLASI
P. 118
Kanaatimizce bu yıllarda Bizans üzerine yapılan akınlarda Seyyid
Hüseyin Gazi, Ankara yakınlarında şehit olmuştur. Türbesi Mamak ilçesi
Hüseyingazi Tepesi zirve düzlüğündedir. Halife Süleyman b. Abdülmelik
zamanında ve Mesleme b. Abdülmelik komutasındaki İslâm orduları, 715
yılında bütün güçleriyle bir daha İstanbul’u kuşatmıştır. İki yıl devam
eden kuşatma Ömer b. Abdülazîz’in halife olmasıyla kaldırılmıştır. Kuşat-
ma sırasında ordu kumandanı Mesleme b. Abdülmelik’in isteğiyle Galata
semtinde, bugünkü Perşembe Pazarı’nda bir cami yaptırılmıştır ve “Arab
Camii” olarak anılmaktadır.
Emevîler devletinin son büyük halifesi kabul edilen Hişam b. Abdül-
melik döneminde de (724-743), Anadolu akınları devam etmiştir. Muaviye
b. Hişam, Meymûn b. Mihrân ve Mesleme b. Abdülmelik komutasındaki
ordular Bizans üzerine akınlar düzenlemiş, Mesleme b. Abdülmelik Kay-
seri’yi, İbrahim b. Hişam Anadolu’da önemli birkaç Bizans kalesini almış-
tır. Daha sonra Konya, Kemah, Kayseri, Malatya, Niksar, Çankırı ve Ankara
37
şehirlerine kadar ulaşan seferler yapılmıştır.
İstanbul kuşatmasının başarısızlığı, İslâm ordularının her yıl Anado-
lu’ya yaptıkları akınları durdurmaz. 740 yılında III. Leon’un Akroinon’da
(Afyonkarahisar yakınları) bir Müslüman ordusunu bozguna uğratır. Des-
tanlara konu olan büyük İslâm mücahidi Seyyid Hüseyin Gazi’nin oğlu
Seyyid Battal Gazi’nin bu savaşta şehit düştüğü rivayet edilmektedir. 38
İLK MÜSLÜMAN TÜRKLERİN ANADOLU GAZALARI
Emevi saltanatının sonunda Hz. Peygamber (s.av.)’in amcası Abbas
(r.a)’ın soyundan gelen ve 750-1258 yılları arasında hüküm süren Abbâsî
hânedanlığı Ebu’l-Abbas Abdullah tarafından kurulmuştur (749). Endü-
lüs hariç, bütün İslâm ülkeleri Abbasi hilafetini kabul etmiştir. Bizans’ın
yanı sıra İslâm orduları, Batı Türkistan’da yeni bir askeri güçle karşılaşır.
Bu askeri güç Çinlilerdir. Çinliler aynı zamanda Türklerle mücadele ha-
lindedir. İslâm ordularının Batı Türkistan’da üstünlük sağlayan akınları
karşısında, bölgede hâkim durumda olan Türkler ve Çinliler bazen ittifak
yapmışlarsa da bu akınları durduramamışlardır. 751 yılında İslâm ordu-
ları ile Çinliler arasında “Talas” şehri yakınlarında muharebe başlar. Çok
çetin olan bu muharebenin beşinci gününde, bölgede bulunan Karluk
Türkleri, İslâm ordularının yardımına gelmiştir.
Türkler, Çinlilere arkadan saldırırlar ve bozguna uğratırlar. İki ateş arasın-
da kalan Çin ordusu, perişan olur ve çok sayıda askeri ölür. Büyük bir kısmı
savaş meydanında kalır ve yirmi bin esir bırakarak Kao Sien-tch’de kaçarlar.
Talas savaşı, Türk, İslâm ve dünya tarihi bakımından yeni bir dönemin baş-
langıcı olur. Böylelikle İslâm orduları ile Türkler arasında dostane ilişkiler
başlamış ve Türkler kalabalık gruplar halinde İslâm dinini kabul etmiştir.
102