Page 224 - SİNCAN TARİH VE KÜLTÜR ATLASI

9. XVI. YÜZYILDA BİR YABANCI

SEYYAHIN ANKARA SEYAHATİNDEN (1555)

1555 yılının Mart ayında, Kanuni Sultan Süleyman zamanında, Al-
man seyyah H. Dernschwam, İstanbul’dan çıkar ve Sivrihisar yolunu ta-
kip ederek Ankara’ya gelir. Sakarya Irmağı’nı geçtikten sonra Çanakçı-Kar-
sak-Köseler-Çokören-Ücret güzergâhı olan eski Ankara-Sivrihisar yoluyla
gelir. H. Dernschwam, mutaassıp bir Protestan olduğu için izlenimlerini
kendi inançlarına göre yorumlar. Günümüzde Sincan ilçesi Ücret köyün-
den Etimesgut ilçesi Şehitali köyüne gelir ve izlenimlerini aktarır:
Ücret Köyü

Yukarıda sözünü ettiğimiz küçük köyün [Ücret] halkı, yalnız hay-
vanlarla meşgul çoban kişiler oldukları halde kadınları, yumuşak
beyaz tiftikten ince ve zarif ipleri eğirip büküyorlar. Bundan da sof
dokunuyor. Hazır sarılmış yumakları Ankara’ya götürüp satıyorlar.
Ancira’ya şimdi Angur (Engürü) diyorlar. Egrilip bükülmüş ince iplik-
lerin sarıldığı alet ise uzunca bir tahta parçası, boyu 3 karış, eni 6 par-
mak genişliğindedir. Bir yanında tutulacak yeri, kulpu var.

Eğrilmiş hazır iplik bu basit ve sade aletin üzerine sarılıyor. Odun-
ları olmayan ve bu yüzden kendilerini soğuktan ve sıcaktan koruya-
mayıp yaşanması zor böyle yerlerde iş yapan yaşlı kadınlar, çok ilkel
şartlar altında basit aletlerle çalışıyorlar. Bütün bunlara şaşırmamak
elden gelmez. Bunun sebebi, kadınlarda çoğunlukla görüldüğü üzere
modelleri akıllarında tutmuş olmaları mı acaba? Anadolu’da suni ol-
mayan tabii renklerden kumaş dokunuyor, elbiseler yapılıyor. Doku-
ma tekniği çok basit: İki kişi karşılıklı tezgâhın başında oturuyor. Biri
ipligi geçiriyor, karşısındaki onu yakalayıp birinciye aynı usul ile geri
veriyor. Her iplik kendi rengindeki ilmikle düğümleniyor. Kadınlar da
erkekler gibi pantolon giyiyorlar fakat bunlar, biz Hristiyanların giy-
dikleri pantolon gibi değil. Macarların giydiği gatya’ya (şalvar, potur)
benziyor. Ketenden yapılmış ve Macarlarda görüldüğü gibi topuklara
kadar uzanan veya ayakların üstüne dökülen şalvarlardır. Kadınların
gatyasının alt kısmı erkeklerinkinden dar. Topuklara kadar inmiyor.
Bunlar aşağıdan yukarıya doğru dikiliyor ve muhtelif renklerden olu-
şuyor. Genişliği bir karış kadar, güzel gözüküyor. Ayaklarında paczsma
(papuç) ökçesiz ayakkabılar var. Bunları sürüye sürüye giymek zorun-
208