Page 474 - SİNCAN TARİH VE KÜLTÜR ATLASI
P. 474
dilecektir. Özellikle Ankara’daki bazı zengin Ermeniler, katolik Ermenilerin
oluşturduğu çetelerle işbirliği kurar. Ankara’daki Yirminci Kolordu Komuta-
nı Ali Fuat Paşa da 1919 yılının Ağustos ayı sonlarına doğru görevinden alın-
dığından, Ankara adeta başsız kalır. Ermeniler Ankara’yı talana başlar. Malı-
nı vermeyenler ise, canından olur. Ankara’nın zenginlerinden Alişan Bey ve
ailesi Ermeni çeteleri tarafından çiftliğinde hunharca öldürülür. Ankara için
özel bir katliam planı hazırlanır. Bu plana göre; Ankara’daki Müslüman Türk-
lerin yediden yetmiş yediye her erkeği Bayram namazı kılar. Kurban Bayra-
mı da yakındır. Şehirdeki bütün cami ve mescidler Bayram namazı kılınır-
ken dinamitlenecek, böylelikle şehirde Müslüman erkek nüfus kalmayacak
ve şehre Ermeniler hâkim olacaktır. Bu planın uygulanması için İngilizlerin
izni alınır. Plan, Kurban Bayramından önce uygulamaya konulur ve 1919 se-
nesi Kurban Bayramını Ermeniler kana bulayacaktır.
Ankara’daki Ermeni katliamı girişimi Ahmet Hızal şöyle anlatır: “Baston
olayını hatırlıyorum. Ama, çocuğu Ermeni çetesi tarafından öldürülen bir Er-
meni’nin ihbarda bulunduğunu çok iyi biliyorum. Ben o zamanlar 19-20 yaş-
larında idim. İmalatı Harbiye’de ustabaşı olarak çalışıyordum. Canı yanan
Ermeni, Kurban Bayramı namazı sırasında Ankara’ya doluşan Ermeni çete-
lerin Ankara’daki bütün camilerin temeline dinamit yerleştirdiklerini namaz
sırasında patlatılacağını söylemiş. Bunun üzerine, camiler arandı. Gerçekten
bizim oturduğumuz evin karşısında Hacettepe Cami vardı. Aramalar sırasın-
da ben de orada idim. Bizim caminin temelinden 8-10 kalıp dinamit lokumu
çıkartıldı. Bu yüzden o yıl hiç kimse Bayram namazına gitmedi. Bayram ziya-
reti için diğer mahallelerdeki akraba ve ahbaplarımıza gittiğimizde, onların
da aynı nedenle namaza gitmediklerini öğrendik. Sonradan işittik ki, Sulu-
han sokaktaki Alişan Bey’in konağının bodrumundan külliyetli miktarda si-
lah çıkartılmış. Katliam girişimi olayının ortaya çıkmasından çetelere karşı
gelen Gregoryan Ermenileri’nin de memnun olduklarını gördük. Meğer, onlar
da bizler kadar dertli imişler. Ermeni çeteleri kendilerine yardım etmeyen
yüzlerce ırkdaşlarını Ankara dışına çıkartıp öldürmüşler. Sonra da, İngiliz
işgal kuvvetlerine müracaat ederek Türklerin, Ermenileri kestiği ihbarında
bulunuyorlarmış.” 119
“Hakan” lakaplı Ankara Valisi
Ankara Valisi Muhiddin Paşa, Ankara’daki millî hareketlere karşı çıkın-
ca Sivas’ta bulunan Heyet-i Temsiliye Hayeti, 13 Eylül’de Çorum’da bulunan
Ankara Valisi Muhiddin Paşa’nın tutuklanarak Sivas’a getirilmesine karar
verir. Ankara’ya dönmek için Çorum’dan ayrılan Muhiddin Paşa’nın yakala-
narak Sivas’a gönderilmesi için Ali Fuat Paşa ve Keskin’de bulunan Kuvâ-yı
Millîye reislerinden Keskinli Rıza Bey’den ister. 19 Eylül günü, Keskin-Elma-
dağ arasında bulunan Kılıçlar Beli’nde Muhittin Paşa, Keskinli Rıza Bey Müf-
rezesi tarafından yakalanarak Sivas’a gönderilir.
458