Page 475 - SİNCAN TARİH VE KÜLTÜR ATLASI
P. 475
Ankara Valisi Muhiddin Paşa’nın kaçırılmasından sonra Ankara ve çev-
resinde millî faaliyetler ve hareketler daha serbest yürütülür, millî teşkilat-
lanmada hızlanır. Muhiddin Paşa’nın kaçırılarak Sivas’a götürülmesinden
sonra Ali Rıza Paşa hükümeti, 9 Ekim 1919 günü boş olan Ankara Valiliği-
ne eski Bitlis Valisi Ziya Paşa’yı tayin eder. Ziya Paşa göreve başlamak için
Eskişehir’e kadar gelir. Ankaralılar ise vali olarak Ziya Paşa’yı istemezler.
Ziya Paşa’nın valiliğini kabul etmeyen Ankaralılar, çok sevdikleri ve devam-
lı Millî Harekete destek veren Ankara Defterdarı Yahya Galip Bey’i vali vekili
olarak kabullenir. Yahya Galib Bey’e de “Hakan” lakabı verilir. Ankara Beledi-
ye reisi Ziya Bey de, Muhittin Paşa’nın akıbetine düşmemek için Ankara’dan
ayrılır. Belediye reisliğine Kütükçüzade Ali Bey seçilir. Müftü Rifat Efendi ile
Belediye Reisi Kütükçüzade Ali Bey İstanbul Hükümetine müracaat ederek,
Ankara’ya dışarıdan gönderilecek valiyi kabul etmeyeceklerini Ankara halkı
namına bildirirler. Diğer taraftan vali vekili Yahya Galip Bey de, Sivas’ta He-
yet-i Temsiliye Reisi Mustafa Kemal Paşa’ya şifreli bir telgraf çekerek duru-
mu bildirir. Ankaralıların bu tutumunu ise İstanbul hükümeti Harbiye Nâzırı
Cemal Paşa, Mustafa Kemal Paşa’ya şikayet eder. Harbiye Nazırı Cemal Pa-
şa’nın şikayeti üzerine Mustafa Kemal Paşa, Müftü Rifat Efendi ve Belediye
Reisi Ali Bey ile telgraf başında görüşme yapar. Ankaralılardan usulen Ziya
Paşa’nın valiliğinin kabul edilmesini ve İstanbul Hükümetinin zorda bıra-
kılmamasını ister. Karşılıklı telgraf görüşmeleri neticesinde Mustafa Kemal
Paşa, Ankaralıları ikna edemez ve Ziya Paşa’nın şimdilik gönderilmeme-
sini ister. Hükümet bu gelişmeler üzerine Ziya Paşa’yı geri çağırır. 120
Ankara’da Cihad Hutbesi Okunması
Ankara, Millî Mücadelenin bağımsız yönetim kuran ilk şehri olmakla
kalmıyor, ayrıca moral gücü yönünden Millî mücadelenin kalesi durumu-
na gelir. 5 Ekim 1919 günü Cuma namazının topluca Namazgah’ta kılına-
cağı Ankaralılara duyurulur. Namazgahtepe’ye sancak çekilir. Namazgah
tahtının iki tarafına bayraklar dikilir. Meydan temizlenerek toplu namaz
için hazırlanır.
Ankara’nın bütün erkekleri Cuma namazı için Namazgahtepe’de top-
lanır. Cuma hutbesini Beynamlı Hacı Mustafa Efendi okur. Mustafa Efendi
hutbesinde kurtuluşun tek yolunun birlik olduğunu; ailelerin ırz ve na-
musunun, vatanın, din ve milletin ancak el ve gönül birliği ile korunabi-
leceğini, bunun için silaha sarılacak günlerin yaşandığını söyler. Sarılıp
Türk bayrağını öperek halkı düşmanlarla “cihad” (savaş)a davet eder. Bu-
nun üzerine Ankaralılar bağımsızlık uğrunda canlarını ve mallarını feda
etmekten çekinmeyeceklerine toplu olarak yemin ederler. Beynamlı Hacı
Mustafa Efendi, Birinci Meclis’e Ankara milletvekili olarak katılır. 25 Ekim
1931’de vefat eder ve mezarı Solfasol Köyü Mezarlığı’ndadır. 121
459