Page 5 - SİNCAN TARİH VE KÜLTÜR ATLASI

GİRİŞ

Şehirlerin kuruluş hikayesini, sahip olduğu doğal ve kültürel varlıklar
ile yaşanmış tarihi anlatır. Bu hikaye, yazılı kaynaklar ve arşiv belgeleriy-
le desteklenir ve şehir belleği bir kimlik kazanır. Şehir kimliği, hemşehri
bilincinin gelişmesine, sosyal ve kültür hayatın zenginleşmesine, daha
da önemlisi doğal yapısına zarar vermeden şehirleşmesine katkı verir. Bu
çalışmamızda Antik Çağlardan itibaren insanoğlunun yaşam izlerine rast-
lanan, köyden kasabaya, kasabadan nahiyeye, nahiyeden ilçeye ve nihaye-
tinde elli dokuz mahalleden teşekkül eden Sincan’ı tanıtmaya çalışacağız.

Sincan; Elma Dağı, İdris Dağı, Karbasan Dağı, Aydos Dağı, Mire Dağı ve
Karyağdı Dağı ile Gölbaşı Mogan Gölü havzasından beslenen Hatip ve Çu-
buk Çayı’nın birleşmesiyle meydana gelen Ankara Çayı’nın yakınında ku-
rulmuş bir yerleşmedir. Hatip Ovası düzlüğünün batısında bulunan Sincan,
Ankara Çayı’na yakın olması sebebiyle insanoğlunun yaşamı için uygun
bir konumdadır. Sincan Höyük’te ve Ankara Çayı vadisinde yapılan yüzey
araştırmalarında tarih öncesi dönemlere ait yaşam izlerine rastlanmıştır.

Günümüz Sincan ilçe coğrafyası ise Balaban Dağları (Ayaş Dağları), Ab-
düsselam Dağı, Çile Dağı ve Meşe Dağı ile rakımı 1350 metreyi bulan tepe-
lerle çevrili, Hatip Ovası, Mürted Ovası ve Baba Yakub Ovası’nın düzlükleri-
ne sahiptir. Mera ve Koca Çay’ın suyunu toplayan Ova Çayı, Zîr Boğazı’ndan
geçerek Ankara Çayı’na karışır. Osmanlı belgelerinde “Nehr-i Kebîr” (Büyük
Çay) adıyla anılan Ankara Çayı, Baba Yakub Ovası’nda Karabedir, Baba Ya-
kub ve Çayırbaşı derelerinin suyunu alarak, Çile Dağı’nın kuzeyinden yol
bularak Sakarya Nehri’ne ulaşmak için akışına devam eder. Bu özellikleriy-
le Sincan, verimli ve bereketli bir araziye sahiptir.

Çalışmamızda yerin dilini anlatan jeolojik bilgileri; yer bilimcileri tara-
fından Sincan coğrafyasında yapılan araştırmalar sonucunda hazırlanan
rapor, makale ve tezlerden faydalanarak, sahada yaptığımız gezilerde çekti-
ğimiz fotoğraflarla desteklenmiştir. Özellikle uzmanlar tarafından bölgede
tespit edilen jeolojik formasyonlara ait bilgiler özetlenerek ve konum tespi-
ti yapılmaya çalışılmıştır.
V