Page 9 - SİNCAN TARİH VE KÜLTÜR ATLASI

Daire Başkanlığı tarafından yayınlanmıştır. Defterde Ankara Sancağı kazâ-
larındaki vakıf olan köylerde kaydedilmiştir (MVAD.438/TT.d.438).

Sincan ilçesi köylerinin bir kısmı Ankara Merkez kazâsı Kasaba nahiye-
sine, bir kısmı Murtaza-abâd kazâsına, bir kısmı da Bacı kazâsına bağlıdır.
Bacı kazâsına tabi ve avârız vergisinden muaf Tâcüddinlü kabileleri kayde-
dilmiştir. Ayrıca bölgede Ulu Yörük kabilelerinden cemaatler (Esenlü, Po-
latlar ve İsa Hacılu) bulunmaktadır. Bu çalışmamızda Ulu Yörük (Tavaif-i
Ulu Yörük) ve Haymâne/Haymâna kabileleri (Tavaif-i Haymâne) isim ola-
rak verilmiştir. 1523 ve 1530 tarihli tahrir defterlerinde ilgili kısımlar “Ka-
nuni Sultan Süleyman Döneminde Ankara Sancağı (1521-1566)” ve “Ankara
Sancağı (1530)” başlıkları altında yayınlanmıştır.

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Kuyûd-ı Kadime Arşivi’nde 979/1571
tarihli üç defter bulunmaktadır. Birinci defter “Defter-i Mufassal Livâ-i An-
kara”dır (BOA.TT.d. 74). Fihristinde Ankara Merkez mahalleleri, Kasaba
nahiyesi, Çubuk ve Şorba nahiyesi, Murtaza-abâd nahiyesi, Yaban-abâd
nahiyesi, Ayaş nahiyesi ve Bacı nahiyesi yazılıdır. bu tarihte Sincan ilçe coğ-
rafyasında bulunan yerleşmeler Kasaba, Murtaza-abâd ve Bacı nahiyesine
bağlıdır. İkinci defter “Defter-i Mufassal Yörükân-ı Ankara”dır (BOA.TT.d.76).
Bu defterde Tavâif-i Ulu Yörük, Tavâif-i Yörükân-ı Kasaba tabi-i Kara-Keçilü,
Tavâif-i Ulu Haymâne ve Tavâif-i Haymâne-i Aydın Beglü kayıtlıdır. 1571 yı-
lında Sincan coğrafyasında Ulu Yörük, Karakeçilü’ye tabi Kasaba Yörükleri,
Ulu Haymâna ve Aydınbeğlü kabilelerine mensup cemaatler bulunmakta-
dır. Üçüncü defter ise “Evkâf-ı Livâ-i Ankara”dır (BOA,TT.d.Evkâf.558). Anka-
ra Sancağı’nda bulunan vakıflar ve vakıf köyler bu defterde kaydedilmiştir.
Bu üç defter “Sultan II. Selim Han Döneminde Ankara (1566-1574)” başlığı
altında yayınlanmıştır.

1555 yılında İstanbul’dan Ankara’ya gelen Alman seyyah H. Derns-
chwam’ın anılarına ve Seyyâh-ı Âlem Evliya Çelebi’nin 1648 yılında Ankara
ziyareti Seyahatnâmesi’nden aynen aktarılarak, yorumlanmıştır.

Osmanlı döneminde Sincan köyü, Ankara Sancağı merkez yerleşme-
lerinden olduğundan yeri geldiğinde Ankara şehri hakkında da bilgi veril-
miştir. XVII. yüzyıl başlarında Anadolu’da büyük karışıklık çıkaran Celâli
reislerinin isyânları ve bölgede meydana gelen göç hareketlerine, on doku-
zuncu yüzyılda Ankara coğrafyasında meydana gelen afet ve kıtlıklar hak-
kında belge ve bilgi sunulmuştur.

1830 yılında Ankara Sancağı’nda ilk nüfus sayımı yapılmıştır. Günü-
müz Sincan ilçesine bağlı köylerin ekserisi Kasaba-i Süflâ (Aşağı Kasaba)
Bacı nahiyesine, bir kısmı Murtazâ-abâd kazâsına ve iki köyde Hayma-
nateyn kazâsına bağlıdır. H.1246/M.1831 tarihli Ankara Vilâyeti, Ankara
Sancağı, Ayaş kazâsı, Murtaz-abâd kazâsı, Süflâ Nahiyesi Müslim Defteri
IX