Page 746 - SİNCAN TARİH VE KÜLTÜR ATLASI

2. GELENEKSEL MUTFAK KÜLTÜRÜ

Sincan’da geleneksel mutfak kültürü, Ankara mutfağının özelliklerini
taşımaktadır. Ankara’da geleneksel halk mutfağı, her evde bulunan “aşene/
tandır evi/ekmek evi/ocaklık” tabir edilen bölümde hazırlanır.

Sincan’da genel olarak beslenme tahıl ağırlıklıdır. Buna rağmen öz tü-
ketim amaçlı yetiştirilen sebze ve meyveler mevsiminde sofraları berket-
lendirdiği gibi kurutularak ve konserve yapılarak diğer mevsimlerde de
mutfakları zenginleştirmektedir. Buğday çeşitlerinden un, bulgur ve yarma
yapılır. Baklagillerden nohut, mercimek, fasulye, mısır, bakla ve bezelyenin
ekimi yapılarak tüketilir. Bahçelerde yetiştirilen sebzeler, taze, konserve ve
kurutulmuş olarak tüketilir. Elma, armut, vişne, kayısı, erik ve üzüm, taze
ve kurutulmuş olarak sofralarda yerini alır. Günümüzde Sincan ilçesinde
Anadolu’nun geleneksel mutfak kültüründen yemekler ve içecekler sunan
çok sayıda işletme bulunmaktadır.

Aşene/Tandır Evi/Ocaklık

Geleneksel mimarideki evlerde günlük hayatın yoğun olarak geçtiği bö-
lüm “aşene”, “tandır evi” ve “ocaklık” olarak tabir edilen mutfaktır. Bu bö-
lümde kiler, tandır, ocak ve sergen (ahşap raf) bulunmaktadır. Kiler kısmın-
da un ve yiyecek maddeleri, sergende ise mutfak eşyaları vardır. Kap-kacak
haricinde hamur/ekmek teknesi, ekmek tahtası, kalbur, elek, oklağaç/okla-
va, eysıran, sacayağı ve yaslağaç gibi zaruri aletler bulunur. Turşu ve pek-
mez küpleri kilerde muhafaza edilir.

Tandır/Ocaklık

Ekmek, gözleme, yufka vb. hamur işlerinin pişirildiği ocaklıktır. Tandır,
duvara bitişik, zemin seviyesinden yaklaşık yarım metre çukur üzerine
yaklaşık 1-1,5 metre çapında ve ateşe gelen tarafı çamurla sıvalı bir sactan
ibarettir. Tandır çukurunun havalandırması için künk konur. Bacası tavana
doğru daralır. Çukura saçgı (samanın irisi), sap ve gazel (kuru ağaç yaprağı)
gibi yakacaklar kullanılarak ateş harlanır. Tandıra ocaklıkta denilir.

Bazlama, gözleme, yufka vb. hamur işleri pişirildikten sonra tandırın
çukurundaki kül alınır ve temizliği yapılır. Günümüzde tandır evi olan
meskene çok nadir rastlanmaktadır.

730