Page 125 - SİNCAN TARİH VE KÜLTÜR ATLASI

larda Türkler önemli bir direnişle karşılaşmadan Anadolu içlerine akarak
kısa zamanda Ege ve Marmara kıyılarına kadar ilerlemişler ve bu defa is-
tilâ ve yağma amacı taşımadan fethettikleri toprakları vatan edinip Sal-
tuklu, Mengücüklü, Dânişmendli, Dilmaçoğulları, Ahlatşahlar, Yinaloğul-
ları, Çubukoğulları ve Artuklu devletlerini kurmuşlardır. 43

Ankara’da Türk Hâkimiyeti

Malazgirt Zaferi’nden sonra yapılan Selçuklu-Bizans barış antlaşma-
sının, Romanos Diogenes’in ölümü sebebiyle bozulması üzerine, Sultan
Alparslan’ın emriyle Selçuklu şehzade ve emirleri, Anadolu’da fetihlere
devam etmiştir. Başta Kutalmışoğulları Süleyman Şah, Mansur, Alp İlik ve
Devlet olmak üzere Artuk, Tutak ve diğer Selçuklu emirleri, Kızılırmak’ı
geçip Orta Anadolu yönünde fetihler yapmıştır.
Türklerin, Malazgirt’ten kısa süre sonra Batı Anadolu’ya kadar etkin
oldukları bilinmekle birlikte, Ankara’nın hemen teslim olmadığı, bir müd-
det istihkâmları sayesinde direndiği, 1073 yılında şehrin Bizans’ın elinde
olmasından anlaşılmaktadır. Bu dönemde Ankara, etrafı Selçuklu Türkleri
tarafından sarılmış bir Bizans kalesi görünümündeydi ve istihkâmlarının
güçlülüğüyle meşhurdu. Ankara şehrinin istihkâmlarının etrafının Türk as-
kerleriyle sarıldığı bu dönemde sağlam ve güçlü olduğu Dânişmendnâme’de

geçen ifadelerden anlaşılmaktadır. Kanaatimizce Ankara Şehri, Artuk Bey
tarafından Bizans’ın elinden alınmıştır. Bu düşüncemizi Dânişmendnâ-
me’de geçen Artuk Bey ile Ankara olayları da desteklemektedir. Türklerin
Ankara’daki bu ilk hâkimiyetinin uzun süreli olmadığı bilinmektedir. Bir
başka rivayete göre Ankara Kutalmışoğlu Mansur Bey tarafından kuşatıla-
rak 1073 yılında alınmıştır.

Anadolu Selçukluları döneminde Ankara, müstahkem ve güvenli şe-
hir anlamına gelen “Dâr’ul-Hısn” adıyla anılmaya başlar. 44

ANADOLU SELÇUKLU DEVLETİ

Selçuk Bey’in oğlu Kutalmış, Sultan Alparslan karşısında giriştiği mu-
harebede yenilmiş ve kaçarken atından düşüp ölmüş (1063), çocukları
Süleyman Şah, Mansur, Alp İlig ve Devlet (Dolat), Alparslan tarafından
esir alınmıştır. Nizâmülmülk, Kutalmış’ın bütün çocuklarının öldürül-
mesini isteyen Alparslan’a bunun devlete hayır getirmeyeceğini söyleyip
engel olmuştur. Süleyman Şah ve kardeşleri bu dönemde Urfa-Birecik ta-
raflarında bir tür sürgün hayatı yaşamışlardır.

Büyük Selçuklu Sultanı Melikşâh tahta çıkınca Kutalmışoğlu Süley-
man Şah ve kardeşlerini Anadolu’nun fethi için görevlendirmiştir. Sü-
leyman Şah, kısa zamanda İznik’e kadar bütün Anadolu’yu ele geçirmiş,
İznik’i başşehir yaparak Anadolu Selçuklu Devleti’ni kurmuştur. Kuruluş
109