Page 128 - SİNCAN TARİH VE KÜLTÜR ATLASI

Kardeşi Melik Arap ise bu yıllarda Kastamonu ve Ankara civarında
hâkim durumdadır. Kardeşi I. Mesud’un Tuğrul Arslan’ın elinde bulunan
Malatya’yı kayınpederi Emir Gazi’ye vermesi üzerine Melik Arap, otuz bin
kişilik bir ordu ile I. Mesud’un üzerine yürür ve onu yener. Yenilgiyi haz-
medemeyen Sultan I. Mesud, yardım almak için Bizans İmparatoru Yuan-
nis Komneos’a gider. İmparator bir ordu ile Kastamonu üzerine yürür ve
şehri yağmalayarak İstanbul’a geri döner. Sultan I. Mesud, İmparator’un
yanından dönünce, kayınpederi Emir Gazi ile birleşerek Ankara hâkimi
kardeşi Melik Arab’ın üzerine yürür. Durumu öğrenen Melik Arap şehirde
savunma yapmayıp, Ermeni Prensi Thoros (Toros)’a sığınır. Daha sonra
Melik Arap, Türk ve Ermenilerden oluşturduğu bir ordu ile Emir Gazi’nin
oğlu Melik Muhammed’i pusuya düşürerek esir alır. Bu dönemde Ankara,
kardeşler arasındaki mücadelelerde devamlı el değiştirir.

1127 yılında Sultan I. Mesûd, kayınpederi Danişmendli Emir Gazi ile
birlikte hazırladığı bir ordu ile Ankara Kalesi’ni muhasara eder. Muhasara
sonrasında kaleyi kardeşi Melik Arap’tan geri alırlar ve şehir Emir Gazi’nin
hâkimiyetine girer. Emir Gazi, Anadolu’da Türkmen beyleri arasında lider
konumuna geçer. Bizans ve Haçlılara karşı kazandığı zaferler sonucu Ab-
basi Halifesi Müsterşid-Billâh ve Büyük Selçuklu Sultanı Sancar/Sencer-
tarafından Emir Gazi’ye menşûr, altın âsâ ve diğer hediyeler gönderile-
rek “Melîk” ünvanı verilir. Emir Gazi’nin ölümünden sonra oğulları Melik
Muhammed, Yagıbasan, Yağan, Aynuddevle ve damadı Anadolu Selçuklu
sultanı Mesud arasında miras kavgası başlar. Melik Muhammed devrinde
de Ankara, Danişmendli hâkimiyetinde kalır. Sultan Mesud kayınbirader-
lerine karşı Bizans’la anlaşır ve Bizans İmparatoru Yuannis bir ordu ile
Çankırı üzerine yürür. Bu arada Melik Muhammed, eniştesi Mesud ile Bi-
zans’a karşı iş birliği yapar. Bizans bir yıl sonra Çankırı civarını teslim alır.

Danişmendlilerin ve Selçuklu Sultanı I. Mesud’un hâkimiyet mücade-
leleri Ankara şehrine Müslüman nüfusu yerleşmesini engeller. Melik Mu-
hammed’in vefatı ile kardeşler arasında mücadeleler başlar. Danişmendli
Melik Muhammed’in oğulları olan Zünnûn ve Yağıbasan’ı Sultan I. Mesud
kızlarıyla evlendirerek akrabalık kurar ve onları hâkimiyeti altına alır.
Danişmendli hanedan mensupları arasında başlayan taht kavgalarından
istifade eden Sultan I. Mesud, 1142 yılında Ankara, Çankırı, Kastamonu,
Kayseri ve Malatya yörelerini Danişmendliler’den geri alır. Böylelikle An-
kara’da 15 yıllık Danişmendli hâkimiyeti sona erer.

Bu dönemin hatırası olarak “Yağıbasan” (Yakûb Hasan-Çubuk), “Dura-
san” (Çubuk) ve “Emir Gazi” (Emirgazi-Kahramankazan), “Sancar” (San-
car-Kahramankazan), “İl Gazi” (Ergazi-Etimesgut), “İl Yakut” (İlyakut-Sin-
can) köylerinin ismi kalır.
112