Page 153 - SİNCAN TARİH VE KÜLTÜR ATLASI

Ahî Şerafeddin (Arslanhane) Camii mihrab ve minberi, Ankara, 2021

meslekten atılmayı gerektiren sebeplerdir. Özellikle Fâtih devrinden itiba-
ren Ahîlik siyasi bir güç olmaktan çıkarak esnaf birliklerinin idarî işlerini
düzenleyen bir teşkilat halini alır. On sekizinci yüzyıldan yirminci yüzyıl
başlarına kadar teşkilatın “gedik” (lonca) adını aldığı söyleniyorsa da, 1824
tarihli Selanik ile ilgili bir arşiv belgesinde ve Ahî Evrân Zaviyesi’nden bah-
seden bir takrirde, Ahî baba, Ahîlik, yiğitbaşı, üstadlık, kethüdâlık gibi Ahîli-
ğe ait terimlerin kullanılması, bu ismin uzun süre devam ettiğini gösterir. 75

Ankara Ahîleri hakkında ana kaynağımız 1293 yılında hazırlanan
Mehmed b. Ahi Hüsâm el-Hüseynî’ye ait aile şeceresi (soy kütüğü) ile vak-
fiyeler, tahrir defterleri ve kitabelerdir. “Mehmed b. Ahi Hüsâm el-Hüsey-
nî” (Ahi Hüsam el-Hüseynî oğlu Mehmed) künyeli kişi “Ahi Şerafeddin”dir.
Şeceredeki bilgilere göre Ahi Şerafeddin’in nesebi “seyyid” olup Hazret-i
Ali (r.a) oğlu “şehid-i Kerbelâ” Hazreti Hüseyin (r.a) soyundandır. Sultan
Orhan Gazi döneminde Ankara şehir merkezinde Ahî Şerafeddin nüfuz sa-
hibi olup 1352 yılında vefat etmiştir. Ankara’da Arslanhane Camii olarak
bilinen Ahî Şerafaddin Camii’ni ilk olarak 1289-90 yılında Ahî Şerafed-
din’in babası Ahî Hüsameddin ve amcası Ahî Hasaneddin tarafından ya-
pıldığı genel kabul görür. Günümüzde Sincan’a bağlı Çoğlu köyü, Selçuklu
döneminden itibaren Ahî Şerafeddin Zâviyesi’nin vakfıdır. 76

Sincan Akçaören (Akçavirân)’de Ahî Mahmud, Akçavirân’da bulunan
bir çiftliği zaviyesine (tekkesine) vakfetmiş ve evlatlarını da vakfına mü-
tevelli tayin etmiştir. Çiftliğin yıllık geliri 1463 yılında 450 akçedir. 77
137