Page 268 - SİNCAN TARİH VE KÜLTÜR ATLASI
P. 268
14. SAVAŞ YILLARI VE GÖÇLER
Kırım Savaşı (1853-1856), devamında “Doksanüç Harbi” adıyla anılan
Osmanlı-Rus Muharebesi (1877–1878) ile Osmanlı’nın savaş yılları baş-
lamıştır. Tuna’da ve Doğu Anadolu’da iki cephede cereyan eden Doksa-
nüç Harbi’ne Ankara Vilayeti’nden (Ankara, Yozgat, Kırşehir, Kayseri ve
Çorum) 179.000 redif askeri katılmıştır. Bunların çoğunluğu cephelerde
şehit olmuştur. Osmanlı Devleti’nin ağır mağlubiyetiyle sonuçlananan
muharebeler sonrası, Balkanlar’daki Türk ahali, gerek katledilmek ge-
rekse göçe zorlanmak suretiyle, yüzyıllarca vatan olarak yaşadıkları top-
raklarından uzaklaştırılmışlardır. İstanbul’daki muhacirlerin sayısı yüz
binlerle ifade edilir olmuştur. Her türlü imkânsızlığa rağmen hayatta kal-
maya çalışan bu muhacirler, Anadolu’nun çeşitli yerlerinde yeni kurulan
köylere yerleştirilmişlerdir.
Bosna Müslümanlarının İskânı (1901)
Sultân Abdülhamid Han-ı Sâni döneminde Bosna’dan gelen Boşnak
muhacirler için Zîr kazâsı dahilinde yeni köyler kurularak iskânları ya-
pılmıştır. 1901 yılında Zir kazâsında Bosna Müslümanları için Hamidiye,
Süleymaniye, Burhaniye, İhsaniye, Selimiye (Çimenceğiz) ve Fevziye
isimli yeni köyler ve kazâ merkezinde de Sultaniye adında mahalle ku-
rulmuştur.
Makâm-ı Sadâret-i Uzmâ Vekâlet-i Celîlesi’ne
Sâye-i ümrân-vâye-i hazret-i hilâfet-penâhîde Zir kazâsı dâhilinde
müceddeden [yeniden] te’sîs ve Bosna muhâcirîn-i İslâmiyyesi tavtîn
idilen [yerleştirilen] altı karyenin Hamidiye, Süleymaniye, Burhaniye,
İhsaniye, Selimiye, Fevziye ve merkez-i kazâda te’sîs olunan mahalle-
nin Sultaniye nâmlarıyla tevsîmi [adlandırma] tensîb idildiğine dâir
Ankara vilâyet-i celîlesi İdâre Meclisi’nden gelen 1 Teşrinievvel sene
317 [14 Ekim 1901] târihli ve yüz doksan üç numrolu mazbata leffen
huzur-ı sâmî-i fahîmânelerine takdîm kılındı. İktizâsının îfâsı husû-
sunda. 5 Şaban [1]319/17 Kasım 1901 (BOA.DH.MKT. 2557-26-10).
22 C.evvel [1]319/6 Eylül 1901 tarihli bir belgede de Zîr kazâsında 132
hâne ve 650 muhacirin Hacı Ozan-Çimen ve İnceğiz mevkilerinde, 34
hâne ve 170 nüfusunda Sortak mevkiinde yeni kurulan köylerde iskân
edildiği bildirilmektedir (BOA.DH.MKT. 2529-71-1).
252